İSG Bağlamında İşyerlerinin Covid-19 ile Yükümlülükleri
6331 sayılı İş Güvenliği Kanununa göre işverenlerin çalışanların sağlığı koruma gibi bir yükümlülüğü vardır. İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi ile birlikte çalışanların sağlığını korumak sorumluluğuna sahip olan işverenin özellikle Kovid-19 salgını döneminde de ek önlemler almasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda işyerinin normal koşullarına göre yapılan risk analizinin yeniden yapılması ve salgın dönemi ile ilgili yeniden değerlendirilmesi gerekir.
Risk değerlendirmesi özel bir duruma özgü yapılacağı için covid19 salgınının ne gibi riskler içerdiğini ve bu konuyla ilgili nasıl tedbir alınacağını belirlemek önemlidir. Çalışanlarla işverenin ve İSG uzmanının riskleri birlikte belirlemesi önerilir. Öncelikle çalışanların iş alanında, hangi birimde ya da bölgede virüse maruz kalma ihtimalinin yüksek olduğu çalışanlar tarafından öğrenilmelidir. Sektöre göre normal şartlarda bile yüksek risk altında olan çalışanlar için özel önlem alınmalıdır.
Çalışma koşullarının yeniden düzenlenmesi, mesai saatlerinin ayarlanması, vardiya sisteminin uygulanması gibi farklı yöntemler denenebilir. İşyerlerinde kalabalık oluşturmayacak şekilde bir çalışma düzenine yer verilmelidir. Enfeksiyon yayılmasını önlemek için kişisel koruyucu donanımlar kullanılması, el dezenfektanları bulundurulması, ellerin sürekli yıkanması ve kişisel hijyene önem verilmesi gerekir. İşyerlerinde kronik rahatsızlığı olanlar veya gebe durumda olanlar için alınacak özel tedbirlerin ise İSG uzmanı ve işveren tarafından kararlaştırılması sağlıklı olacaktır.
İşyerinde Covid-19 Maruziyet Riskini Önlemek İçin Ne Yapılabilir?
Çalışanların işyerinde Covid-19’a maruz kalmasını önlemek için veya ihtimalini azaltmak için yapılacak birçok şey vardır. Öncelikle 6331 sayılı kanun gereği hazırlanan ancak normal durumlar için adapte edilen acil durum planının pandemi koşullarına göre güncellenmesinde fayda vardır. Önceki halini bilen çalışanların ve çalışan temsilcilerinin güncellenmiş hali ile Covid-19 acil durum planını yeniden öğrenmeleri önemlidir.
Plan kapsamında neler yapılacağı ile ilgili bilgi iş güvenliği uzmanı tarafından çalışanlara verilmelidir. Çünkü herhangi bir maruziyet yaşandığında, bu bir acil durumdur ve acil durum planına göre hareket etmek gerekir. Alınacak tedbirlerin sadece işveren ve İSG uzmanı tarafından değil çalışan temsilcisi aracılığıyla çalışanlar tarafından da belirlenmesi gerekir. Sahada olan çalışanların nerelerde risk olabileceği ile ilgili görüşleri önemlidir. Maruziyeti önlemek adına acil durum planlarının acilen güncellenmesi gerekir. Mümkün olduğu kadar iş yerine yapılacak ziyaretler için ziyaretçi sayısı kısıtlamasına ve ziyaret zamanının planlanmasına ihtiyaç duyulur.
Daha önceden planlanmış faaliyetler çok acil içerikli değilse iptal edilmelidir. Çalışanlar ve işveren arasında yapılacak toplantıların mümkün olduğu kadar uzaktan bağlantı yoluyla yapılması ve sosyal mesafe kurallarına dikkat edilmesi önemlidir. Çalışanların kullandığı tüm kişisel koruyucu donanımlar kıyafetleri de dahil dikkatli şekilde yıkanmalı ve havalandırılmalıdır. Personelin dinlenme araları ve yemek için ayırdıkları vakitte sosyal mesafeye dikkat etmelerine önem verilmelidir. Çalışanların kişisel hijyenlerini sağlamak adına kullanacağı bütün malzemeler işveren tarafından sağlanmalıdır.
Çalışanlar İçin Covid-19 Önlemleri Almayanlara Ceza Uygulanır mı?
Gündemde olan tehlikeli durum Covid-19 olduğu için bu konuda işverenlerin kesinlikle önlem alması gerekir. Normal şartlarda 6331 sayılı İş Güvenliği Kanununa göre işverenin tüm çalışanların işyerinde sağlığını korumak gibi bir yükümlülüğü vardır. Bu yükümlülük salgın dönemi için de aynen geçerlidir. Hatta bu özel dönem için özel önlemler alma gerekliliği Sağlık Bakanlığı ile Çalışma Bakanlığı tarafından tüm işyerlerine bildirilmiştir.
Hem ilgili kanun gereği hem de bu dönem ile ilgili yayınlanan genelgeler gereği işverenlerin çalışma koşullarını hijyenik olarak değiştirmemesi durumunda çalışanların sağlığının risk altında olacağı görülmektedir. Bu yüzden Covid-19 için önlem almayan işyerlerine yaptırım uygulanmaktadır. Denetimleri özel olarak Kaymakamlıklar bünyesinde kurulan ve içlerinde sağlıkçıların, kolluk kuvvetlerinin, zabıtanın ve ilgili kamu personelinin olduğu komisyonlar yapmaktadır.