İşyerinizde İş Güvenliği Kültürünü Nasıl Oluşturabilirsiniz?
İşyerlerinin güvenliği ile ilgili herhangi bir şey söylemeden önce, üretimin ve verilen hizmetin önemli olduğu ancak iş güvenliğinin hepsinden önce geldiği bilinmelidir. Bir işverenin kendi kuruluşunda iş güvenliğini her şeyden önce tutması önemlidir. İşyerinin tam güvenlik esasına ulaşmasının zor olduğu bilinir ancak bu zorluk sağlam bir iş güvenliği kültürü ile üstesinden gelinebilecek bir durumdur. İşverenlerin bu konuda öncü bir tutuma sahip olması önemlidir. Çünkü kuruluşunu, fabrikasını, şirketini, işletmesini, tesisini ve çalışanlarını güvende tutmaya çalışırken, eğitim eksikliği, işyerinde koşulların değişmesi, etkisiz iletişim becerileri ve kültürel tembellik gibi çeşitli engellerle karşılaşacaktır.
Bir yönetici veya işveren, işletmeyi emniyetli bir statüye kavuşturmak için, örgütünü ve çalışanlarını yönlendiren davranışlara ihtiyaç duyar. Ayrıca, iş yaşamındaki inançları ve değerleri, yani kültürü temelden değiştirmesi de gerekebilir. İşyerinde iş güvenliği kültürünü oluşturmaya çalışırken göz önünde bulundurulması gereken çeşitli faktörler vardır.
Bunlardan birincisi iş güvenliği alanında liderlik edecek bir kişidir. Bu statüden ötürü genellikle işveren, yönetici, müdür veya birim amiri olmaktadır. Kültürel değişim belki sosyolojik manada temelden başlayabilir ancak iş güvenliği biliminde tepeden başlar. Çalışanlar liderler arasında iş güvenliğine karşı bir inançsızlık algılarlarsa, aynı tutumu benimserler. Tersine liderler resmi toplantılardan çalışanların motive edildiği sıcak sohbetlere kadar, her yerde güvenlik hakkında konuşursa bu, durumun daha ilgi çekmesini sağlar. Bu bahislerde bir de güvenlik prosedürüyle hareket etmek çalışanların güvenliği ciddiye almasına ve iyileştirmeye katkı sunmasına neden olacaktır.
Bir organizasyonda herkesi aynı motivasyon alanında tutmak için güvenlik prosedürlerinin açık ve kapsamlı bir şekilde doküman haline getirilmesi önemlidir. Belirsizlik ve kafa karışıklığı yaratan acil durumlarda net prosedürlerin bilinmesi feci sonuçların engellenmesini sağlar. Bu prosedürler tek defada bir kişi tarafından kalabalığa okunarak değil; düzenli olarak gözden geçirilmeli, iyileştirilmeli ve güncellenmelidir.
İş Güvenliği Eğitimlerinin Güvenlik Kültürü Oluşturmadaki Etkisi
İş güvenliği eğitimlerinin konuya ilgi çekmek ve farkındalık oluşturmak adına çok önemli olduğunu söylemeliyiz. Etkili iletişim bir zorunluluktur. Ancak eylemlerin kelimelerden daha yüksek tonla etkili olduğu da bir gerçektir. Çalışanlar için devam eden eğitim ve tatbikatlar, davranışları ve tutumları başka hiçbir şeye benzemeyen şekilde içselleştirmelerine yardımcı olur ve bunlar yeni bir kültür oluşturmak için değişmesi gereken şeylerdir. Uygulamalı eğitimler başarılı sonuçlara dönüşür.
Bu eğitimlerin bir şekli de kuruluş kültürünü oluşturmak adına güvenlik dokümanlarının anlaşılacak şekilde belgelendirilmesidir. Özellikle çalışanlarda emniyet prosedürleri etkili bir şekilde iletilmelidir. Duvarlara sabit metin posterleri asılabilir, acil durum prosedürlerini ve gerçek zamanlı güncellemeleri video, ses, grafik ve metin tabanlı bir kombinasyonla ileten dijital ekranlar yerleştirilebilir. Ancak bu ikisinden daha etkili olan dijital aktarımlar olacaktır.
Dijital bir ekran merkezden yönetilerek temel güvenlik bilgilerini hatırlatan bir video çok etkili olacaktır. Bu şekildeki aktarımlar çalışanların zamanla temel bilgileri öğrenmesini ve daha da önemlisi uygulamasını sağlar. Bu şekildeki aktarımların ikinci seviyesinde ise daha üst düzey güvenlik önlemleri anlatılabilir.
Sorumluluk Verme ile İSG Kültürü Arasındaki İlişki
Çalışanlara iş güvenliği ile ilgili sorumluluk vermek sahiplenmelerine ve dolayısıyla iş güvenliği kültürü kazanmalarına yol açar. İyi bir güvenlik stratejisi zaten kararlarında ve tavırlarında net bir lider ve sonuçlardan sorumlu bir ekip ile oluşturulur. Güvenlik özellikle bir ekibe sorumlu tutularak bağlanmamışsa, hiç kimse bunu sahiplenmez ve iş kazalarına yol açan ihmaller de bundan kaynaklanır.
Bir güvenlik ekibi oluşturarak onları sorumlu kılmak, onların daha küçük ekiplerine ve mesai arkadaşlarına önderlik etmesini sağlar. Bu ekip liderleri sadece uyarı ve yönetme için değil aynı zaman da ödül sürecini teşvik etmek için de liderlik etmelidir. Bu ödül süreci çalışanları birbirinden uzaklaştıracak veya onları diğerlerine karşı sorumsuz hissetmesine yol açacak şekilde değil, gerçekten emek veren ve katkı sağlayan herkesi kapsayacak şekilde yürütülmelidir.
Bir güvenlik kültürüne geçiş yaparken başarıya ulaşıldığında çalışma ekiplerine anlamlı teşvikler sağlayan bir ödül programının etkisi inanılmazdır. Bonus ödemeler, ek izin günleri, kutlama etkinlikleri, her gün güvenliğin ön planda tutulmasına katkı sağlar. İş yaşamında motive edici ödüllerin etkisi birçok örgüt yönetimi ekolünde bilimsel olarak da belirtilmektedir.